“İlim meclisine girdim, kıldım talep, İlim tâ gerilerde kaldı, illâ edep illâ edep..”
Edep, güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlâk, hayâ, nezaket, zarafet gibi manalara gelir. Arapça’da Edeb olarak geçmektedir. Örneğin, terbiyeli çocuk, edepli çocuk demektir. Hadis-i şerifte, “Evladınıza ikram edin, edebli, terbiyeli yetiştirin!” buyrulmuştur. Edep, nefsini tanıyıp haddini bilmektir. Edep, kul olduğunu anlayıp Yüce Mevlâya yönelmektir. Edep, kibri kırıp tevazuya sarılmaktır. Edep, fani dünyayı tanıyıp boş davaları bırakmaktır.
Edep, Cenab-ı Hakkın ve varlıkların haklarını güzel korumaktır. Edep, hayâlı ve vefalı olmaktır. Edep, pişman olunacak şeyleri yapmamaktır. Kısaca edep, güzel ahlâktır. Güzel ahlâk ise, içiyle dışıyla doğru olmak ve bu doğruluk üzere yaşamaktır. Buna denge ve istikamet denir. Dengeli olmak, devamlı aynı güzel hâli korumaktır. Acı tatlı bütün hallerde istikametini bozmayan, dost ve düşmana karşı dürüstlükten ayrılmayan kimse dengeli insandır. Denge, insandaki akıl seviyesini gösterir. Edebi kıt, ahlâkı bozuk olana hakiki manada akıllı denmez. Hadis-i şerifte, “Sizin en hayırlınız, ahlâkı en güzel olanınızdır” buyruldu.
